Strona główna/Platforma Sygnalisty/Nowości/Kto może być sygnalistą?

Kto może być sygnalistą?

Coraz częściej słyszymy o sygnalistach czy sygnalizowaniu nieprawidłowości... Czy wiesz co tak naprawdę kryje się pod tymi pojęciami? W tym artykule wykaśnimy kim jest sygnalista i kto może nim zostać.

Sygnalista, czyli?

Najprościej mówiąc sygnalista to osoba zgłaszająca nieprawidłowości. Dyrektywa w sprawie ochrony osób zgłaszających naruszenia prawa Unii (potocznie nazwywana Dyrektywą o sygnalistach) definiuje to następująco:

"Osoba dokonująca zgłoszenia oznacza osobę fizyczną, która zgłasza lub ujawnia publicznie informacje na temat naruszeń uzyskane w kontekście związanym z wykonywaną przez nią pracą." (Przypis 1.)

Kto może być sygnalistą?

Jasno określa to Artykuł 4 Dyrektywy Unijnej (Przypis 2.) - sygnalistami mogą być:

  1. pracownicy (w tym urzędnicy służby cywilnej);
  2. osoby samozatrudnione;
  3. akcjonariusze lub wspólnicy oraz osoby będące członkami organu administrującego, zarządzającego lub nadzorczego przedsiębiorstwa, w tym członkowie niewykonawczych, a także wolontariusze i stażyści, bez względu na to, czy otrzymują oni wynagrodzenie;
  4. osoby pracujące pod nadzorem i kierownictwem wykonawców, podwykonawców i dostawców,
  5. osoby starające się o pracę w danym miejcu pracy (jeśli były świadkami nieprawidłowości podczas procesu rekrutacji).

Grafika sygnalisty szukającego informacji o sygnalistach

Czy sygnalista może zgłaszać nieprawidłowości, aby osiągnąć korzyść?

Niestety, sygnalista jest chroniony przed działaniami odwetowymi tylko jeśli dokonuje zgłoszenia w interesie publicznym lub w celu ochrony dobrego imienia instytucji bądź firmy, w której pracuje. Dlatego zgłaszając nieprawidłowości w celu osiągnięcia osobistych korzyści nie jesteś sygnalistą. To bardzo ważne, aby rozumieć kiedy osoba zgłaszająca nieprawidłowości jest chroniona Dyrektywą.

Ochrona sygnalisty - kiedy obowiązuje?

Odpowiedź znajduje się w Artykule 6 wspomnianej Dyrektywy. Osoby, które dokonały zgłoszenia nieprawidłowości są objęte ochroną jeśli miały uzasadnione podstawy, by sądzić, że zgłaszają prawdziwe informacje, które są objęte zakresem stosowania Dyrektywy UE 2019/1937. (Przypis 4.)

Jakie naruszenia podlegają zgłoszeniu?

Są to między innymi działania sprzeczne z normami etycznymi, które zazwyczaj są dokładnie opisane w kodeksie etycznym firmy. Pracownicy są zobowiązani ich przestrzegać. Sygnaliści mają również prawo zgłaszać ewidentne naruszenia porządku prawnego.

Gdzie zgłosić naruszenia?

Jeśli chcesz dowiedzieć się jak i gdzie dokonać zgłoszenia przeczytaj ten artykuł: Gdzie zgłosić problemy w pracy?

 

Artykuł powstał na podstawie źródeł:

  1. Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/1937 z dnia 23 października 2019 roku, Rozdział 1, artykuł 5, 7).
  2. Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/1937 z dnia 23 października 2019 roku, Rozdział 1, artykuł 4.
  3. https://blog.it-leaders.pl/sygnalisci-nowe-obowiazki-pracodawcow-juz-obowiazuja/ 
  4. Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/1937 z dnia 23 października 2019 roku, Rozdział 1, artykuł 6.

    

do góry